Thạc sĩ Hoàng Khánh Toàn, Trưởng khoa y học cổ truyền Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho hay trong y học cổ truyền phương Đông, day bấm huyệt vị châm cứu là một trong các phương pháp để phòng chống tình trạng béo phì do dư thừa mỡ trong cơ thể. Quan trọng là lựa chọn huyệt vị nào và day bấm ra sao để đạt được hiệu quả cao nhất. 

Theo ông, có 4 huyệt vị thường dùng nhất và đã được nghiên cứu trên lâm sàng.

1. Huyệt Lương khâu

Vị trí: Co duỗi khớp gối để tìm khe giữa gân cơ thẳng trước và cơ rộng ngoài của cơ tứ đầu đùi, huyệt ở góc trên ngoài xương bánh chè đo lên 2 thốn (đây là đơn vị tính trong y học, 1 thốn tương đương với chiều cao cơ thể, tính bằng cm chia cho 75. Chẳng hạn với người cao 170 cm thì 1 thốn sẽ tương đương với 170/75 = 2.266 cm).

Cách xác định huyệt Lương khâu. Ảnh minh họa.

Công dụng: Huyệt Lương khâu thuộc kinh Vị, có công dụng thông điều vị khí, hòa trung giáng nghịch, khu phong hóa thấp. Nghiên cứu hiện đại cho thấy, khi kích thích huyệt vị này sẽ ức chế sự co bóp của dạ dày, giảm tiết dịch vị, làm yếu công năng tiêu hóa, ức chế cảm giác thèm ăn, từ đó làm giảm mỡ thừa và chống béo phì.

Cách làm: Day bấm mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 10 phút với một lực mạnh tới mức có thể chịu đựng được.

 2. Huyệt Công tôn

Vị trí: Ở chỗ lõm, nơi tiếp nối của thân và đầu sau xương bàn chân 1. Trên đường tiếp giáp da gan chân - mu chân, ở bờ trong bàn chân. Từ đỉnh cao nhất của xương mu bàn chân kéo xuống ngay dưới lõm xương.

Huyệt Công tôn. Ảnh minh họa.

Công dụng: Là huyệt thuộc kinh Tỳ, có công dụng phò tỳ vị, lý khí cơ, điều huyết hải, hòa xung mạch. 

Cách làm: Day bấm mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 10 phút với một lực mạnh tới mức có thể chịu đựng được. Thường kết hợp với day bấm huyệt Lương khâu.

Các tác giả Trung Quốc đã tiến hành kích thích 2 huyệt vị này trị liệu 42 trường hợp béo phì, cho kết quả tốt 14 ca (thể trọng giảm từ 5 kg trở lên), khá 17 ca (thể trọng giảm từ 1-5 kg, trung bình 11 ca (thể trọng giảm từ 1 kg trở xuống), không thấy có tác dụng phụ.

3. Huyệt Quan nguyên

Vị trí: Là điểm giao nhau giữa 3/5 trên và 2/5 dưới của đường nối rốn và điểm giữa bờ trên xương mu.

Huyệt Quan nguyên ở dưới rốn 3 tấc, trên đường giữa bụng.  Ảnh minh họa.

Công dụng: Là huyệt thuộc mạch Nhâm, nơi nguyên khí dược chứa dưới bụng dưới, là năng lượng lớn cần cho sự sống, có công dụng bồi thận cố bản, bổ khí hồi dương, ôn điều huyết thất tinh cung, khử trừ hàn thấp âm lãnh, phân thanh biệt trọc, điều nguyên tán tà, bảo kiện phòng bệnh. 

Cách làm: Day bấm mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 20 phút, có thể dùng máy rung mát xa thay thế. Một nghiên cứu của các tác giả Trung Quốc đã tiến hành khảo sát trên 44 bệnh nhân béo phì, kết quả 35 ca đã giảm thể trọng từ 1-5 kg nhờ day bấm huyệt Quan nguyên này.

4. Huyệt Túc tam lý

Vị trí: Sờ bờ trước xương ống chân (mào chày) từ dưới cổ chân ngược lên, đến gần khớp gối ngón tay bị mắc lại ở đâu thì đó là lồi củ trước xương chày, từ đây đo ra ngoài một khoát ngón tay là vị trí của huyệt, ấn có cảm giác tê tức lan xuống bàn chân. 

Công dụng: Là huyệt thuộc kinh Vị, có công dụng lý tỳ vị, điều trung khí, hòa trường tiêu trệ, sơ phong hóa thấp, thông điều kinh lạc khí huyết, phò chính bồi nguyên bổ hư nhược, đuổi tà phòng ngừa tật bệnh. 

Cách làm: Day bấm huyệt mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 10 phút với một lực tương đối mạnh.

Một nghiên cứu của các tác giả Trung Quốc tiến hành trên 30 bệnh nhân có rối loạn lipid máu cho thấy đạt kết quả tốt 25 bệnh nhân, khá 4 bệnh nhân, không hiệu quả 1 bệnh nhân, lượng cholesterol giảm trung bình là 0,78 mmol/l và tryglycerid giảm trung bình 0,52 mmol/l, lượng lipoprotein có tỷ trọng cao và HDL- C đều tăng trung bình là 0,207 mmol/l, tất cả đều có ý nghĩa thống kê.